Milli Edebiyat, Milli Edebiyat'ın Oluşumu ve Milli Edebiyat Sanatçıları

                         MİLLİ EDEBİYATIN OLUŞUMU

Bu dönemde Türkçülük, Osmanlıcılık, Batıcılık ve İslamcılık akımları ortaya çıkmıştır.
Milli Edebiyat Türkçülük düşüncesinin edebiyata uygulanmasıdır.
Ömer Seyfettin, Ali Canip Yöntem ve Ziya Gökalp Milli Edebiyatın kurucularıdır.
Ömer Seyfettin'in Genç Kalemler Dergisinde yayınladığı Yeni Lisan makalesi Milli Edebiyatın dil anlayışını
ortaya koymuştur.
Milli Edebiyat sanatçıları Cumhuriyet Dönemi'nde de eser vermeye devam etmiştir.
Bu dönemde edebiyat tarihi, inceleme ve araştırmada Mehmet Fuat Köprülü öme çıkmıştır.

                         MİLLİ EDEBİYATIN ÖZELLİKLERİ

-"Sanat toplum içindir." anlayışı benimsenmiştir.
-Milli kültürü ve memleket meselelerini milli ölçülerle işlemişlerdir.
-Şiirde hece ölçüsü kullanılmıştır.
-Dilde sadeleşmeyi savunmuşlardır.
-Türkçe karşılığı bulunan Arapça ve Farsça kelimeleri kullanmamışlardır.
-Avrupa dillerinden gelen kelimeleri sadece Türkçe şekilleriyle kullanmışlardır.
-Cümlenin yapısını Türkçe'ye uygun bir şekilde kullanmışlardır.

Önemli Noktalar:
→Ziya Gökalp, Ömer Seyfettin ve Ali Canip Yöntem
→Türkçülük
→Yeni Lisan
→Genç Kalemler Dergisi
→Sade bir dil
→Milli kültür ve tarih

MİLLİ EDEBİYAT DÖNEMİNDE TÜRLER

1)Hikaye ve Roman:

Bu dönemde hikayede Anadolu işlenmiştir. Bunun en büyük nedeni Milli Mücadele'nin Anadolu'da gerçekleşmesidir.Kişisel 
konularla toplumsal konular kaynaştırılmıştır.Hikaye ve roman bu dönemde teknik biçimden çok sağlamdır.Realist bir anlayış
hakimdir.

2)Şiir:

Hece ölçüsü ve İstanbul Ağızı kullanılmıştır.Halk Edebiyatı örnek alınmıştır.Hem kişisel hem de toplumsal konular işlenmiştir.

BAZI ÖNEMLİ ESERLER:

Ateşten Gömlek, Vurun Kahpeye → Halide Edip Adıvar
Sendom ve Gomore, Yaban,Ankara → Yakup Kadri Karaosmanoğlu
Çalıkuşu, Yaprak Dökümü, Yeşil Gece → Reşat Nuri Güntekin
Yorgun Savaşçı, Esir Şehrin İnsanları, Esir Şehrin Mahpusu → Kemal TAhir
Çete → Refik Halit Karay
Küçük Ağa → Tarık Buğra
Dolu Dizgin, Kalpaklılar → Samim Kocagöz
Kurtlar Sofrası → Atilla İlhan
Hükümet Meydanı, Var Olmak → İlhan Tarsus

MİLLİ EDEBİYAT DÖNEMİNDE ÖZ (SAF) ŞİİR ANLAYIŞI

-Estetik biçim kaygısı vardır.
-Şiire özgü düşsel bir dünya kurmuşlardır.
-İmgelere ve söz sanatlarına sık sık başvurmuşlardır.
-Hece ve aruz diye bir ayrım yapmamışlardır.
-Bireysel duyarlılıkları, bireyin iç ve dış dünyasını işlemişlerdir.
-Şiirde mükemmellik ve kusursuzluğu yakalamaya çalışmışlardır.
-Ahmet Haşim ve Yahya Kemal Beyatlı ilk temsilcileridir.
-Sembolizm akımı ön plandadır.
Kısacası:
Şiir hissedilmek için yazılmıştır. Öğreticilik arka plana atılmış, duygulara önem verilmiştir.

   MİLLİ EDEBİYAT DÖNEMİNDE ORTAYA ÇIKAN AKIMLAR 

1-Osmanlıcılık:

Ortaya Çıkış Nedeni:
-Rusların panslavizim politikası güderek Osmanlı'daki Hristiyanları kışkırtması.

Hareket Noktası:
-Din,dil ve ırk ayrımı gözetmeksizin Osmanlı'da yaşayan bütün unsurları Osmanlı kimliği etrafında toplamak ve
Osmanlı'yı yıkılmaktan kurtarmak.

Sonuç:
-Balkanlardaki isyanlarla birlikte Hristiyanların Osmanlı'dan kopması.


2-İslamcılık:

Ortaya Çıkış Nedeni:
-Hristiyanların devletten ayrılmasıyla devletin çoğunluğunu oluşturan müslümanların bir arada kalarak ve Osmanlı
dışındaki müslümanlarla birlikte bir güç oluşturmak istenilmesi

Hareket Noktası:
Ülkenin geri kalmışlığının sebebinin İslam olmadığını göstermek.

Sonuç:
1911 Arnavut isyanı ile İslamcılığın zayıflaması ve 1. Dünya Savaşı'nda Arap aşiretlerinin İngilizler ile anlaşarak Osmanlı
etrafında toplanmasıyla bu fikrin iflas etmesi.


3-Batıcılık:

Ortaya Çıkış Nedeni:
-Batılı devletlerin bilim, sanat ve teknoloji alanında Osmanlı'nın önüne geçmesi.

Hareket Noktası:
-Batılı devletlerin gelişmesini sağlayan fikirlerin Osmanlı Devleti'ne de uygulanmak istenilmesi.

Sonuç:
-Batıya ait bazı fikirlerin alınmasıyla batılı olunamayacağı ve toplumun batıyı benimseyememesi.



4-Türkçülük:

Ortaya Çıkış Nedeni:
-Hiç kimseye benzememek, özüne dönmek  düşüncesinden hareketle devletin ana unsuru olan Türk kimliğini pekiştirerek halktan
güç almak ve güçlü bir irade kurmak istenilmesi.

Hareket Noktası:
-Türk kimliğine dayalı olarak Osmanlı'yı güçlendirmek ve Osmanlı dışındaki Türkler ile bağlantı kurarak  siyasi bir birlik
oluşturmak.

Sonuç:
Türk kimliğine dayalı Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulması.

MİLLİ EDEBİYAT DÖNEMİ SANATÇILARI

Ömer Seyfettin -Edebi Özellikleri ve Eserleri

-Selanik'te yayınlanan Genç Kalemler Dergisi'nde yazdığı Yeni Lisan makalesi ile Milli Edebiyat'ın
 dil anlayışını ortaya koymuştur.
 -Türk Sözü Dergisi'nde baş yazarlık yapmıştır.
 -Milli Edebiyat Dönemi'nin en önemli hazırlayıcısı ve uygulayıcısıdır.
 -Yabancı dillerin kurallarının edebiyatımıza uygulanmasını tamamen reddetmiştir.
 -Türkçe karşılığı olan Arapça ve Farsça kelimelerin dilimizden çıkartılmasını savunmuştur.
 -Batılı tarzda gerçekçi hikaye yazarlarımızın en önemli temsilcisidir.
 -Türk Edebiyatı'nda Maupassant (olay) hikayeciliğinin en önemli temsilcilerindendir.
 -Anlatımında halk dilinden, halk kültüründen, efsanelerden ve tarihten beslenmiştir.
 -Çocukluk hatıraları, Osmanlı tarihi, Balkan Savaşları, geri kalmış insanlar ve günlük olayları işlemiştir.
 -Hikyaleri genellikle beklenmedik sonla biter.
 -Bazı hikayelerinde sosyal eleştiri yapmıştır.
 -Fazla şiir yazmamıştır, yazdığı şiirlerde ise hem hece hem de aruz ölçüsünü kullanmıştır.
    ESERLERİ:
   Hikaye: Kızıl Elma Neresi, Kaşağı, Pembe İncili Kaftan, Gizli Mabet, Bahar ve Kelebekler, Beyaz Lale
   Tiyatro: Mahcupluk İmtihanı
   Roman: Efruz Bey
   Makale: Yeni Lisan
   Diğer: Yarınki Turan Devleti, Yazma Sanatı, Vatan Vatan

 Önemli Noktalar:
→Genç Kalemler
→Yeni Lisan
→Olay öykücülüğü
→Realizm
 
 





Halide Edip Adıvar -Edebi Özellikleri ve Eserleri

-Teal'i Nisvan (Kadınları Yükseltme) Derneğini kurmuştur.
-Milli Mücadele döneminde gazetecilik yapmıştır.
-Halkı Milli Mücadeleye teşvik etmek için mitingler düzenlemiştir.
-Önceleri feminizmi savunmuş, Milli Edebiyatı benimsedikten sonra ise Türkçülük akımını savunmuştur.Cumhuriyet
döneminde ise gelenek görenek gibi konuları işlemiştir.
-İlk roman ve hikayelerinde kadınları ön plana çıkarmıştır.
-Romanlarının en önemli özellikleri başarılı tahlil ve tasvirlerden oluşmasıdır.
-Toplumsal sorunlarla beraber aşk temasınıda işlemiştir.
-Savruk bir dili olduğundan dolayı çok eleştirilmiştir.
-Matematik öğretmeni ile evlenmiştir.
   ESERLERİ:
  Roman: Ateşten Gömlek, Sinekli Bakkal, Tatarcık, Vurun Şu Kahpeye, Seviye Talip, Handan
  Hikaye: Harab Mabetler, Dağa Çıkan Kurt
  Hatıra: Türk'ün Ateşle İmtihanı, Mor Salkımlı Ev
  Tiyatro: Kenan Çobanları, Maske ve Ruh  
  Diğer eserler: Türkiye'de Şark, Garp ve Amerikan Tesirleri

Önemli Noktalar:
→Kurtuluş Savaşı
→Kadın Kahramanlar
→Ateşten Gömlek
  





  Mehmet Emin Yurdakul -Edebi Özellikleri ve Eserleri

-Kendisine "Türk Şairi" veya "Milli Şair" de denilmiştir.
-Türk Yurdu Dergisi'nin kurucularındandır.
-Türkçülüğün şiirdeki en öndemli temsilcilerindendir.
-Türk ismini şiirde kullanan ilk sanatçıdır.
-Osmanlı-Yunan Savaşları'nın yaşandığı sırada yazdığı "Cenge Giderken" adlı şiiri büyük yankı getirmiştir.
-Halk şiiri nazım biçimlerini, yalın bir halk diliyle birlikte kullanmıştır.
-Halkı Kurtuluş Savaşı'na teşvik etmek için Anadolu'yu gezmiştir.
   ESERLERİ:
  Şiir: Ey Türk Uyan!, Turan'a Doğru, Tan Sesleri, Türk Sazı, Ordu'nun Destanı
  Düzyazı: Fazilet ve Asalet, Türk'un Hukuku, Dante'ye, Kral Corc'a 




Önemli Noktalar:
→Şiirde Türkçülük
→Halk dili
→Cenge Doğru





Ziya Gökalp -Edebi Özellikleri ve Eserleri

-İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin Diyarbakır Kolu'nun kurucusudur.
-İngilizclerce Kurtuluş SAvaşı sırasında Malta Adası'na sürgün gönderilmiştir.
-Türkçülük fikrinin şiirdeki ilk temsilcisidir.
-Kültürde birlik fikrini kabul etmiştir.
-Hece ölçüsünü kullanmış aruz ölçüsüne karşı çıkmıştır
-Türkçülüğü sistemlendiren ve sınıflandıran sanatçıdır.
-"Türkçülüğün Esasları" en önemli eseridir.
-Küçük Mecmua ve Yeni Mecmua Dergilerini çıkarmıştır.
-İlk sosyologtur.
   ESERLERİ:
  Şiir: Kızıl Elma, Yeni Hayat, Altın Işık, Şaki İbrahim Destanı
  Diğer: "Türkleşmek,İslamlaşmak,Muasırlaşmak", Türkçülüğün Esasları, Türk Töresi



Önemli Noktalar:
→Türkçülüğün fikir babası
→İlk sosyolog
→Türkçülüğün Esasları eseriyle Türkçülüğü sistemlendiren sanatçı
→Hece ölçüsü
→İstanbul Türkçesi
→Günlük konuşma dili





Yakup Kadri Karaosmanoğlu -Edebi Özellikleri ve Eserleri
-Gözlem ve tahlil yeteneği güçlüdür.
-Milli Mücadeleye katılmıştır.
-Romanlarında Türk toplumunun Tanzimat, Meşrutiyet, Kurtuluş Savaşı, Cumhuriyet Dönemi ve sonrasındaki değişimlerini
işlemiştir.
-Ziya Gökalp'in etkisiyle Milli Edebiyatı benimsemiştir.
   ESERLERİ:
  Roman: Kiralık Konak, Yaban, Nur Baba, Hüküm Gecesi, Sendom ve Gomore
  Hikaye: Milli Savaş Hikyaleri, Rahmet, Bir Seremcan
  Tiyatro: Nirvana, Veda, Sağanak, Mağara
  Hatıra: Zoraki Diplomat, Vatan Yolunda, Anamın Kitabı
  Mensur Şiir: Erenlerin Bağından, Okun Ucundan
  



Önemli Noktalar:
→Fecriati→Milli Edebiyat→Cumhuriyet Dönemi
→Milli Mücadele sanatçılarından.
→Türk toplumundaki değişimler.
→Yaban,Kiralık Konak





Reşat Nuri Güntekin -Edebi Özellikleri ve Eserleri

-Yazmaya, Cemal Nimet takma adıyla başlamıştır. İlk yazdığı eserler Harabelerin Çiçeği adlı romanı ve Eski Ahbap öyküsüdür.
-Asıl ününü Çalıkuşu romanı ile kazanmıştır.
-Romanlarında güçlü gözleme dayalı ve canlı bir üslup vardır.
-Realisttir.
-Kahramanları tek boyutludur. Aynı zamanda ruh tahlillerinde başarılıdır.
-Eserlerinde konuşma dilini kullanmıştır.
-Mizahla birlikte aşk, fedakarlık ve vefa gibi konularıda işlemiştir.
-Eserlerinde batılılaşmayı savunmuştur.
   ESERLERİ:
  Roman: Çalıkışu, Akşam Güneşi, Acımak, Yaprak Dökümü, Dudaktan Kalbe, Bir Kadın Düşmanı, Son Sığınak, Gökyüzü, Ateş 
 Gecesi, Damga, Kızılcık...
 Hikaye: Leyla ile Mecnun, Roçild Bey, Tanrı Misafiri, Eski Ahbap, Sönmüş Yıldızlar
 Tiyatro: Hançer, Eski Rüya, Ümidin Güneşi, Gazeteci Düşmanı
 Gezi: Anadolu Notları

Önemli Noktalar:
→Realist
→Batılılaşmayı savunmuş
→Takma adı Cemal Nimet
→Çalıkuşu